Hem davalara nispeten ekonomik hem de dostane bir çözüm yöntemi olan arabuluculuk, iş hukuku uyuşmazlıklarında 1 Ocak 2018, ticari uyuşmazlıklarda 1 Ocak 2019, tüketici uyuşmazlıklarında ise 28 Temmuz 2020’den bu yana dava şartı olarak uygulanmaktadır.
Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak zorunlu ya da ihtiyari şekilde toplumda daha bilinir hale gelen arabuluculuk yöntemiyle uyuşmazlıklar kısa sürede çözüme kavuşmaktadır.
Arabuluculuk, yukarıda yazılı dava türleri dışında ihtiyari olarak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri her tür özel hukuk uyuşmazlığı için uygulanabilmektedir. Ortaklığın giderilmesi ya da diğer adıyla izale-i şuyu davası, paylı ya da elbirliği ile mülkiyete konu olan taşınmaz veya taşınır mallarda birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdiren bir dava türüdür. Bu nedenle arabuluculuğa elverişlidir.
Ortaklığın giderilmesi davaları tarafların çokluğu ve sıklıkla da iletişim eksikliği nedeniyle yıllarca devam edebilmekte ve tarafların sonuca ulaşmasını uzatabilmektedir. Arabuluculuk ise çok kısa sürede tarafların arasındaki paylaşımın yapılmasına olanak sağlamaktadır.
Ayrıca davaya konu malın aynen taksimi mümkün olmayan durumlarda satışı gerçekleşeceğinden ve bu satışın tarafların beklentisini karşılamayacağından ortaklığın giderilmesi ile ilgili uyuşmazlıkların arabuluculuk ile çözümü tarafları daha memnun edecektir.
Dava açılmadan önce ya da dava sırasında da arabuluculuk yoluna gidilmesi mümkündür. Eğer davadan önce arabuluculuk ile çözüme gidilmesi düşünülüyor ise paydaşların hepsine gönderilecek davetiye ile ve tüm paydaşların katılımı ile toplantı yapılarak anlaşmaya varılması mümkündür. Dava sırasında da yine davanın tüm tarafları bir araya getirilmek sureti ile davaya konu menkul/gayrimenkullerin dağılımı hususunda anlaşma yapılabilecek ve bu anlaşma belgesi dosyaya sunularak davanın sulh ile sonuçlanmasını sağlayabilecektir.
Ortaklığın giderilmesi davalarında talepler sıralıdır ancak arabulucukta taraflar taleplerini diledikleri gibi müzakere edebilirler.
Arabuluculuk sonunda hazırlanan anlaşma belgesinin icra edilebilirlik şerhi alması için edimlerin şarta bağlı olmaması ve icra edilebilir nitelikte olması gerekmektedir. Örneğin tapu devrine ilişkin bir anlaşma sağlanmış ise ve bu anlaşma gereği yerine getirilmemiş ise icra edilebilirlik şerhi alınarak tapu devri sağlanması mümkün değildir. Bu gibi durumlarda anlaşma belgesine dayanılarak tapu iptal ve tescil davası açılması gerekecektir.
Anlaşma Belgesine seçimlik edim yazılması halinde tapu devri ya da belli bir miktar ödenmesi kararlaştırılmış ise belli bir miktar icra edilebilir nitelikte olduğundan bu tür anlaşma belgesi icra edilebilirlik şerhi alarak ilamlı icraya konu edilebilecektir.
Ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıkların arabuluculuk yolu ile çözümünde arabuluculuk ücreti taraflarca ödenecektir. Taraflar kanunen arabuluculuk ücretini “aksi kararlaştırılmadıkça eşit olarak şekilde” öderler. Ancak bu tür davalarda mirasçıların payları birbirinden çok farklı olabileceğinden payları oranında ödemeleri kararlaştırılabilecektir.
DETAY Arabuluculuk olarak yargıda uzun süren dava türlerinden biri olan ortaklığın giderilmesi uyuşmazlıklarını dava açmadan önce arabuluculuk ile çözmeyi denemenizi hem zamandan hem de masraftan kaçınmak adına, sonuçlarının da tüm tarafları daha çok memnun edeceği çözüm elde edebilmek adına önemle tavsiye etmektedir.